Giới thiệu sách
Giới thiệu sách
Hoàng Lan giới thiệu với các bạn cuốn sách mới xuất bản “Những bài hát đi cùng năm tháng “. Đây là tác phẩm Lan dịch qua tiếng Anh những bài hát mình yêu thích của các nhạc sĩ Phạm Duy, Văn Cao, Ngô Thụy Miên, Phạm Đình Chương, Cung Tiến, Anh Bằng… Lan muốn đem những tác phẩm âm nhạc Việt Nam đến với thế giới qua ngôn ngữ tiếng Anh và ước mong các bạn khắp năm châu sẽ cảm nhận được vẻ đẹp của tiếng Việt qua từng câu hát, lời thơ. Xin trân trọng giới thiệu cùng các bạn.
PHÚT TÂM TÌNH CÙNG DỊCH GIẢ ĐẶNG HOÀNG LAN
* NGUYỄN AN BÌNH
Lần đầu tiên tôi gặp Đặng Hoàng Lan trong một chuyến du hành lên Đà Lạt cùng một nhóm văn nghệ sĩ cách đây mấy năm. Được họa sĩ Nguyễn Sông Ba giới thiệu chị là bác sĩ sản khoa từng phục vụ ở bệnh viện Kiên Giang và đã nghỉ hưu. Cảm nhận đầu tiên của tôi về chị đó là người phụ nữ khá hồn nhiên và thân thiện, chị có những suy nghĩ, cảm nhận rất chân chất và dễ thương đến độ đôi khi làm cho bạn bè phải bật cười vì tính quá thật thà trong giao tiếp. Sau những ngày rong chơi, những buổi trò chuyện gần gủi chị tặng cho tôi quyển DON’T DESPAIR (TÔI ƠI ĐỪNG TUYỆT VỌNG), tác phẩm dịch những ca khúc nổi tiếng của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn sang tiếng Anh làm tôi khá bất ngờ. Thì ra Đặng Hoàng Lan còn có một khả năng thiên phú dịch thuật mà không phải ai cũng có được. Sau nầy từ Rạch Giá chị gởi tiếp tặng tôi các tác phẩm dịch khác: TRỊNH CÔNG SƠN- THƯ TÌNH GỬI MỘT NGƯỜI(LOVE LETTERS) và NGUYỄN DU TRUYỆN KIỀU (THE TALE OF KIEU).
Và mới đây nhất chị nói sẽ in một tác phẩm chuyển ngữ về âm nhạc: NHỮNG BÀI HÁT ĐI CÙNG NĂM THÁNG gồm những tác phẩm âm nhạc của những nhạc sĩ Việt Nam : Phạm Duy, Văn Cao, Trịnh Công Sơn, Ngô Thụy Miên, Văn Phụng, Cung Tiến, Đặng Thế Phong, Trầm Tử Thiêng…đã làm tôi ngạc nhiên về tình yêu và sự cảm thụ chất âm nhạc trong con người chị. Bỏ qua về nội dung, cách diễn đạt dùng từ khi chuyển ngữ, điều nầy sẽ có những nhà ngôn ngữ am hiểu ca từ giai điệu âm nhạc đánh giá chính xác hơn, đứng ở góc độ bạn bè và người yêu văn chương tôi rất cảm phục sự chịu khó tìm tòi khi thể hiện ca từ trong các ca khúc Việt Nam khi chuyển ngữ. Ai cũng biết việc chuyển ngữ câu chuyện hằng ngày từ tiếng Việt sang tiếng Anh chưa chắc đã chính xác còn ở đây lại chuyến các ca từ trong các tác phẩm âm nhạc sang tiếng nước ngoài sao cho người nước ngoài cảm nhận được cái đẹp trong tư tưởng của nhạc sĩ càng khó hơn gấp nhiều lần. Điều đó thôi thúc tôi thực hiện một cuộc nói chuyện khá thú vị về công việc thầm lặng của chị để độc giả có thể hiểu hơn về dịch giả Đặng Hoàng Lan trên bước đường gập ghềnh đầy khó khăn mà chị đang đi mà tôi gọi cuộc trao đổi nầy là: “PHÚT TÂM TÌNH CÙNG DỊCH GIẢ ĐẶNG HOÀNG LAN”
1- NAB: Chào chị Đặng Hoàng Lan, người mà tôi được biết có khá nhiều tác phẩm chuyển ngữ những tác phẩm của những tác phẩm nổi tiếng Việt Nam sang Anh ngữ được phát hành những năm gần đây. Hôm nay chúng ta có dịp trao đổi một chút về niềm đam mê dịch thuật cùng chị nhé.
ĐHL: Tôi rất vui được cùng anh trò chuyện về niềm đam mê dịch thuật của mình.
2- NAB: Được biết chị tốt nghiệp bác sĩ sản khoa và đã cống hiến cả tuổi thanh xuân của mình cho sức khỏe của các bà mẹ và trẻ sơ sinh, vậy nguyên nhân nào và vì sao khi về hưu chị lại có hứng thú trong việc dịch thuật như thế?
ĐHL: Thú thật cùng anh thời trung học tôi rất yêu thích môn văn và tôi cũng rất thích nghe nhạc nhưng không có dịp để thể hiện niềm đam mê của mình về văn chương, khi về hưu tôi theo học lớp Anh văn online. Trong khi học với cô giáo người bản xứ, tôi có ý định dịch thuật qua tiếng Anh những bài hát mình yêu thích.
3- NAB: Trong quá trình dịch thuật các tác phẩm của các tác giả Việt Nam chị yêu thích qua tiếng nước ngoài chị có gặp khó khăn gì không? Con đường dịch thuật theo tôi biết không phải dễ, chị tự học và hoàn thiện còn có ai giúp đở chị không?
ĐHL: Những thuận lợi khi dịch là tôi có cô giáo sửa bài dịch trực tiếp qua online. Những khó khăn là phần hiểu đúng ý nghĩa câu nói, lời hát của tác giả và chuyển tải qua tiếng Anh. Phần sử dụng từ ngữ tiếng Việt nhiều khi rất khó tìm trong tự điển, đôi khi phải dùng cách mô tả và lời dịch phải có nét văn thơ.
4- NAB: Đến nay chị đã dịch được bao nhiêu tác phẩm rồi và những khó khăn gặp phải như về trình độ ngôn ngữ, tài chánh… chẳng hạn?
ĐH: Trong 6 năm học Anh văn online, tôi đã dịch được hai cuốn sách về nhạc, Thư tình gửi một người của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và Truyện Kiểu của Nguyễn Du. Trong lúc học và dịch tôi từng ngày có sự tiến bộ về thời gian dịch, bài dịch tốt hơn và học được nhiều từ những chỉnh sửa của cô giáo.
5- NAB: Qua các tác phẩm dịch của chị tôi biết chị dành nhiều tâm huyết cho thơ và nhạc của các tác giả Việt Nam nổi tiếng như Truyện Kiều, Trịnh Công Sơn, Phạm Duy… có bao giờ chị nghĩ đến dịch các tác phẩm văn xuôi của các nhà văn Việt Nam hay các tác phẩm chuyên ngành Y của chị sang tiếng nước ngoài không?
ĐHL: Tôi có dịch một ít truyện ngắn và một số bài báo. Tôi thấy dịch văn xuôi có vẻ dễ hơn thơ và nhạc. Tôi chưa có ý định dịch tác phẩm văn vì cần nhiều thời gian. Còn sách ngành Y, tôi có thể đọc hiểu nhưng chưa thử dịch thành bài hoàn chỉnh.
6- NAB: Dự kiến trong tương lai chị sẽ dịch thêm những tác phẩm nào để ra mắt độc giả?
ĐHL: Tôi dự định xuất bản một cuốn sách dịch thơ của các nhà thơ Việt Nam mà tôi yêu thích như Nguyên Sa, Xuân Diệu, Nguyễn Bính…
7- NAB: Cám ơn chị về cuộc trao đổi chân tình đầy thú vị nầy, sau rốt chị có điều gì muốn nói cùng bạn đọc yêu mến các tác phẩm của chị không?
ĐHL: Tôi cảm ơn anh chúng ta đã có cuộc trò chuyện này. Với bốn tác phẩm dịch, tôi cảm thấy hạnh phúc khi có thể đem những tác phẩm văn chương Việt Nam đến với thế giới qua ngôn ngữ tiếng Anh. Tôi ước mong các bạn khắp năm châu sẽ cảm nhận được vẻ đẹp của tiếng Việt qua từng câu hát, lời thơ.
NAB: Rất vui về buổi trò chuyện cùng chị. Chúc chị trong thời gian tới sẽ có thêm những tác phẩm dịch hay và phong phú hơn để người đọc trong nước cũng như độc giả nước ngoài cảm nhận được cái đẹp của tác phẩm tác giả Việt Nam hơn chị nhé.
Sài Gòn, Bên Bờ Kênh Tẻ, thang 11/2022
NGUYỄN AN BÌNH
The moment of talk with Dang Hoang Lan
Nguyen An Binh
The first time I met Dang Hoang Lan was on a trip to Da Lat with a group of artists a few years back. We were introduced to by artist Nguyen Song Ba. She is an obstetrician who served at the Kien Giang Hospital and has been retired for nine years. My first impression was that she is so amiable and sincere that she sometimes makes her friends laugh by chatting with her.
When she gave me the book “Don’t despair” translated from famous songs by musician Trinh Cong Son into English, I was astonished by her translation skills. Then, from Rach Gia, she sent me additional pieces translated works by Trinh Cong Son, “Love Letters” and Nguyen Du’s “The Tale of Kieu”
I am even more amazed at her love and musical sensibility when she is about to publish the translated book “The songs that go with the times” by renowned Vietnamese musicians: Pham Duy, Van Cao, Trinh Cong Son, Ngo Thuy Mien , Van Phung, Cung Tien, Dang The Phong, Tram Tu Thieng.
Her translations will be more accurately appreciated by linguistic experts. I have a great deal of admiration for her work when she tries to express Vietnamese lyrics in English.
It is difficult for foreign people to understand and feel the beauty of Vietnamese lyrics.
This encourages me to have a conversation with her, so that readers may better understand her translation work.
1-NAB: Hello, Mrs. Dang Hoang Lan. I know that you have published three books on translation over the past few years. Today, we have the opportunity to talk a bit about how passionate you are about translation.
DHL: It gives me great pleasure to share with you my passion for translation.
2-NAB: We know that you graduated in obstetrics and that you dedicated all your youth to maternal and baby health. Then why are you interested by such a translation when you are retired?
DHL: When I was in high school, I loved literature and I loved listening to music, but I didn’t have an opportunity to pursue my passion. Upon my retirement, I took an online English course. While studying with a native teacher, I aim to translate into English my favorite songs.
3-NAB: Did you experience any challenges in the translation process? Do you study by yourself or seek help?
DHL: My advantage is that I have a native teacher who can proofread the translation online.
The challenge is to fully understand the meaning of the author’s phrases and words and translate them into English. Some Vietnamese words are sometimes hard to find in dictionaries, and sometimes expressions and translations should be poetic.
4-NAB: How many works have you translated and what challenges have you faced, such as language skills, financial…?
DHL: Learning English online for six years. I have translated two music books, one of Love Letters by musician Trinh Cong Son and a masterpiece of Truyen Kieu by Nguyen Du. During my studies and translations, I improve daily, I translate faster and I learn a lot from the teacher’s corrections.
5- NAB: I know that you devote a lot of attention to poetry and music by famous Vietnamese authors such as Truyen Kieu, Trinh Cong Son, Pham Duy… Have you ever considered translating works of Vietnamese writers or books in the field of medicine?
DHL: I translated some short stories and several articles. I can translate prose more easily than poetry and music. I have no intention of translating the literary work because it is very time-consuming. As for the medical books, I can read and understand them, but I have not attempted to translate them into full articles.
6- NAB: What other works do you expect to translate in the future to introduce to readers?
DHL: I intend to release a book of translations of Vietnamese poets: Nguyen Sa, Xuan Dieu, Nguyen Binh…
7- NAB: Thank you for a heartfelt and interesting talk. Lastly, do you have anything to say to readers who love your works?
DHL: I appreciate you having this conversation. With four translated works, I feel very pleased to be able to bring Vietnamese literary works into the world in English. Hopefully, everyone in the world will experience the beauty of Vietnamese through every song and poem.
NAB: It’s nice to talk to you. Let us hope that in the future you will have more good works translated, so that foreign readers may enjoy the beauty of the works of Vietnamese authors.
Saigon, Kenh Te, 11/2022