Thư tình gửi một người – The Love Letter (71-72)
Thư tình gửi một người (71-72)
Thư tình gửi một người (71)
7/1966
Dao Ánh,
Anh ở Đà Nẵng về chiều hôm qua. Rất nhớ Ánh.
7/1966
Trịnh Công Sơn
Thư tình gửi một người (72)
8/1966
Dao Ánh,
Có một điều không nên nói ra mà vẫn phải nói, và phải nói trong lúc uống thật say để có đủ can đảm nghe lời phủ nhận hay cái gật đầu.
Anh yêu Ánh
Chỉ có đơn giản thế thôi mà phải dè dặt, phải cân nhắc, phải chạy thoát ra ngoài cái tỉnh.
Điều đó đáng lý không nên nói mà có bổn phận nhìn thấy phải cảm thông, nhưng cũng nói bởi vì nó là chót đỉnh của tình cảm. Nói ra thì tình yêu đã biến thành tĩnh vật, đã đông đặc lại như một khối thuỷ tinh.
Cũng là lần đầu tiên anh phải tự thú điều đó ra trước. Như thế đã phải tự thú điều đó ra trước. Như thế đã phải tự coi là thất bại trong cuộc tình chung này. Nhưng mà đã sao. Đáng lý thì chúng mình cùng phải thú nhận điều đó một lần.
Nhưng thôi có ích gì.
Đây cũng là khởi điểm. Từ đó anh sẽ còn Ánh dài lâu hơn hay sẽ mất Ánh chưa biết chừng.
Anh đã chọn vào lúc mà cảm thấy Ánh đủ khôn ngoan để nói. Những điều buồn bã của năm qua nah đã quên và khởi mới lại cái nhìn cái nghĩ của anh từ đây.
Đó, như thế là Ánh đã được đặt trước một cái gì đó rõ ràng hơn cũ. Hãy nhìn và chọn lựa.
Nếu điều đó không làm Ánh phiền lòng thì hãy đến anh bằng một dáng dấp khác, bằng một thời khắc và bằng một vẻ nồng nàn mà anh vẫn hằng mong.
Thân yêu
Trịnh Công Sơn
Tháng 8/1966
Ánh thân yêu,
Buổi chiều hôm qua đọc xong thư Ánh anh chỉ mơ hồ cảm thấy mình vừa nhận một điều lành. Rồi anh lấy xe xuống anh Ý uống rượu để đốt cho ngời thêm những hân hoan trong anh. Khuya về thì cũng vừa để ngủ.
Buổi sáng thật xanh và hiền, anh nghĩ xem nên nói gì với Ánh nữa không. Có lẽ không nên, anh đã nói với Ánh điều cần thiết của chúng mình, cũng là điều – cần – thiết – chóp – đỉnh. Như vậy đã quá đủ.
Tất cả những điều kiện khác chỉ là những âm mưu – vô – tình huỷ diệt mà thôi.
Hãy trong sáng và hồn nhiên như buổi mai xanh và hiền này. Buổi mai không âm mưu, tình cảm cũng chẳng nên buộc thêm vào một âm mưu nào cả.
Yêu dấu,
Trịnh Công Sơn
Ánh yêu dấu,
Buổi chiều anh ngồi nhìn mưa làm tối dần căn phòng và sẫm dần hàng lá xanh.
Trong một phút nghĩ rằng mình đang có người yêu nên thấy hạnh phúc.
Ánh nhớ sang ảnh cho anh. Cỡ postale(94) cho đẹp và cho rõ.
Chiều mai anh phải xuống anh Ý ăn cơm mời. Có cả anh Cường xuống đó nữa.
Ánh làm gì hôm qua và hôm nay. Kể cả ngày mai là ba ngày rồi đó nhé.
Je t’embrasse(95).
Thân yêu.
Trịnh Công Sơn
(94) Bưu thiếp
(95) Anh ôm hôn em
Ánh ơi,
Anh xin tạ tội cùng Ánh. Chiều hôm qua dưới anh Bửu Ý có mời bạn bè ăn lúc 4 giờ. Anh tưởng là ăn nhanh để về kip với Ánh nhưng về đến thì Ánh đã vừa đi.
Chắc mùa xuân thì Ánh không giận lâu. Đừng giận anh nghe Ánh. Sáng nay chắc Ánh không qua anh vì thế nào cũng có tức nhưng chiều nay thì qua thăm anh nghe. Anh xin lỗi một lần nữa vì đã thất hẹn. Điều đó anh ghét nhất nhưng đã chính anh nhầm vào lỗi đó trước.
Merci về đồng bạc cho mùa xuân. Chiều qua anh sớm nghe Ánh để mình còn có thì giờ đi chơi với nhau nếu Ánh thích.
Đừng buồn nghe em.
Yêu dấu.
Anh,
Trịnh Công Sơn
Ánh ơi,
Ánh chỉ nguỵ biện cho Ánh. Ánh cũng biết là anh vẫn cần Ánh hơn ai hết.
Anh đã bao nhiêu tháng trời rồi chứ không phải chỉ một ngày.
Ánh vẫn rong chơi bỏ quên anh ở đây. Anh ghi những ngày hoang vu đó và sẽ giao cho Ánh lúc anh đi.
Tất cả sự cần thiết Ánh đã thấy rõ hơn ai anh biết thế.
Anh đã bỏ thêm hơn mười lăm ngày ở đây để chỉ mong đổi lại đôi ba lần Ánh sang.
Như thế mà Ánh còn buộc tội anh thì thật là oan. Suốt cả chiều nay anh đã rơi xuống qua sâu hơn vực thẳm và buổi chiều anh cũng uống cho say vừa về. Bây giờ anh cũng lại lang thang.
Ánh đã tin không?
Trịnh Công Sơn
(Có lẽ khoảng 15/9 anh mới đi. Anh phải còn nhìn thấy Ánh nhiều hơn)
Dao Ánh chère,
Pourquoi ces mots? Et pour quoi ce doute? Je n’ai jamais en une fois cette bizarre idée de passer l’amour pour un jeu. Tu n’as pas le droit d’introduire ce doute dans l’âme. Cesse de te faire souffrir toi – même. Vivre comme il faut et voilà que tu trouves trop naturelles des choses en leur place. L’amour est aussi une vérité. N’essayons pas de débattre longuement sur ce sujet. Il te faut en avoir la bonne foi(96).
Ánh này,
Anh rất sợ những tranh luận về một vẻ đẹp, về một mầm cây non, về những gì vừa được khai sinh còn mang trọn vẻ thuần khiết của nó. Cố gắng tránh cho anh. Hãy sống thật tự nhiên và những sự kiện tự nó đã có một định mệnh, một vẻ đẹp riêng của nó.
Buổi sáng anh thức dậy cùng với tiếng đàn Espoir perdu(97). Đã buồn như thế Ánh đừng tự làm khổ Ánh bằng những ý nghĩ không đâu. Buổi tối hôm qua nah sang nhà Tường uống rượu say và về ngủ mê mệt. Những ý nghĩ của anh là một nguyền rủa. Anh đã ngồi đốt trên bạch lạp những dòng chữ đó và thấy phiền muộn vì Ánh đã có ý nghĩ như thế.
Ánh hãy đuổi những ám – ảnh – bóng – tối đi và chờ sự bình an trở về.
Cho dù bằng ý nghĩ nào đi nữa anh vẫn mong còn Ánh như một ngày còn nhìn lá non, còn có ánh sáng mặt trời. Điều đó làm anh vững tâm khi chỉ còn anh đi qua những miền nóng miền lạnh thật xa thành phố này.
Mỗi lần nhìn thấy Ánh buồn anh đã bắt đầu lo lắng. Anh ngại có gì không hay xảy ra phá vỡ những điều đẹp đẽ đi.
Ánh này.
Còn có gì trong anh để Ánh nghi ngờ nữa. Le désespoir est assis sur le banc(98). Hãy sống thật và bằng lòng tin. Nếu có điều bất hạnh nào cho anh thì Ánh hãy im lặng. Anh bây giờ không còn đủ những can đảm để nhận chịu án hình đó nữa. Hãy quên tất cả và lá vẫn non xanh. Anh mong Ánh qua đây. Chiều chủ nhật cuối cùng trước khi anh đi Ánh qua nghe Ánh.
Trịnh Công Sơn
Nhớ mang cuốn Paroles qua để anh dán tờ ấy vào lại.
Nhớ Ánh lắm. C’est sérieux.(99)
(96) Dao Ánh thân yêu. Tại sao phải viết những lời lẽ ấy? Tại sao lại là sự hoài nghi ấy? Anh chưa hề có ý biến tình yêu thành một trò chơi kỳ quặc như vậy. Em không có quyền để nỗi hoài nghi len lỏi vào tâm hồn. Hãy ngừng tự đau khổ đi thôi. Sống như phải sống và em sẽ thấy rằng mọi việc đúng vào vị trí vốn có của nó. Tình yêu cũng là một thực tế. Chúng ta đừng tranh luận dài dòng về đề tài này. Em cần phải có thiện chí.
(97) Hy vọng đã tắt – tên một bài hát thường được trình tấu bằng nhạc cụ như mandoline, accordion…
(98) Nỗi tuyệt vọng ngồi yên trên ghế – tên một bài thơ trong tập thơ Paroles của Jacques Prévert, được Joseph Kosma phổ nhạc.
(99) Nói rất nghiêm túc
Ánh-yêu-dấu-của -ngờ-vực,
Buổi chiều cơn mưa vừa dứt thì anh cũng vừa nghĩ thấy rằng con renard không hoàn toàn đúng khi nói với petit prince về giờ giấc hò hẹn(100).
Chiều hôm qua anh cũng có ý định ở lại nhà chờ Ánh nhưng rồi anh nghĩ sao Ánh không thể qua anh bằng một giờ giấc bất thường hơn, những buổi trưa này anh không ngủ, đêm cũng rất ít, mắt đã sâu thêm. Tại sao phải đến thăm anh mỗi ngày thứ tư, thứ bảy hay một ngày nào nhất định đó trong tuần mà không thể bất cứ một ngày nào, một giờ nào khi thấy thật đang nhớ nhau. Cái bất thường đó mới chính là tình yêu. Quanh tình yêu người ta không giăng một cái bẫy từ đó ra và nhiều lúc cũng như Ánh nghi ngờ anh, anh cũng đã nghĩ rằng Ánh đã nhầm lẫn trong Ánh một ảo – tưởng – yêu – anh.
Bây giờ thì anh cũng tạm yên tâm là Ánh yêu anh. Anh thì Ánh không thể ngờ vực gì nữa được. Tất cả những muộn phiền hãy quên đi và anh đã tự nguyện luôn luôn làm kẻ đầy lỗi lầm.
Khoảng 15/9 này anh phải vào Sài Gòn trước Ánh để trình bày bài ca như Ánh đã biết. Chắc thế nào rồi cũng gặp nhau nhiều trong đó.
Kể từ ngày này cho đến ngày đi anh cần có Ánh mỗi ngày với anh. Ngay từ chiều nay anh đã bắt đầu đợi rồi đó. Nếu rảnh thì sang anh. Anh ở nhà một mình đây và nghĩ đến Ánh.
T’embrasse,
(100) Trong tác phẩm nổi tiếng nhất của nhà văn – phi công Pháp Antoine de Saint-Exupéry là Le petit prince (bản Việt ngữ của Bùi Giáng xuất bản trước 1975 tựa là Hoàng tử bé), khi hoàng tử bé rời tiểu tinh cầu B612 đi tới trái đất, cậu thấy một khu vườn có rất nhiều hoa hồng và hết sức đau khổ vì đoá hoa hồng của cậu trên tiểu tinh cầu đã kể rằng nàng là duy nhất khắp trong vũ trụ. Sau đó, có một con cáo (renard) xuất hiện, nó giải thích rằng đoá hoa của cậu là duy nhất và đặc biệt vì bông hoa đó đã cảm hoá được cậu.
(English Version)
The Love Letter (71-72)
Author: Trịnh Công Sơn
Translation: Đặng Hoàng Lan
The Love Letter (71)
7/1966
Dao Ánh,
Last afternoon, I arrived back from Da Nang.
I miss you a lot.
The Love Letter (72)
8/1966
Dao Ánh,
There is one thing we ought not to say, but we ought to say it. We should say it in a drunken state, to have the courage to hear denial or acceptance.
It’s just a simple thing, but I must be careful, thoughtful, and in a state of unconsciousness.
I love you.
It is not necessary to say it, but it is necessary to see and sympathize. Love must be shown because it is the summit of affection. As love expresses itself, it becomes a still life solidified like a mass of glass.
It is also the first time that I need to confess my love to you. I must have thought of myself as a loser in this love affair.
It doesn’t matter, though. We had to make a confession once.
There’s nothing to do about it.
It also serves as a starting point. From this moment on, I’ll get you longer or I’ll lose you.
I choose to talk when I’m under the impression that you’re wise enough to understand. I want to put aside all the sadness of the past year and renew my vision of where I stand.
So you were pre-positioned something clearer than before. Take a look and make your choice.
If you don’t mind, come see me in a different way with a passionate look that I’ve always wished for.
With all love.
8/1966
Dear Ánh,
Yesterday afternoon, when I read your letter, it made me feel vaguely blessed. Then I drank with Ý so I could have more fun. I returned to sleep late at night.
It was such a bright morning. Should I tell you more? Perhaps I should stop talking about it, I said all I had to say about the peak of love. This is beyond enough.
Every other condition is the only conspiracy to destroy love unintentionally.
Be as pure and innocent as this lovely blue morning. One morning has no conspiracy. Love should not compel the addition of more conspiracies.
With every love I have.
Dear Ánh,
In the afternoon, I watched the rain darken my room and obscure the rows of green leaves.
At this point, thinking about having someone who loves me, I feel really happy.
You remember to take photographs of yourself in a lovely and clear-size postcard.
Tomorrow afternoon, Cuong and I are going to ݔs house for dinner.
What have you been doing all day? Including tomorrow, that means three days.
I hug and kiss you.
Dear.
Dear Ánh,
I’m sorry. Mr. Buu Y invited his friends over for lunch yesterday at four in the afternoon. I thought I could eat fast so I could go home with you, but when I got there, you took off.
It will make you not be angry for long when it’s spring. Don’t hold that against me. This morning, you probably won’t come because of the anger, but this afternoon, please come and see me.
Once again, I am sorry I missed my appointment. I hate it the most, but I made a mistake the first time.
Thank you for the silver coin for spring. Come by my place first thing this afternoon. There’s plenty of time for us to hang out if you want.
No need to be sad.
Love
Dear Ánh,
You just plead for yourself. Do you have any idea how much I still need you more than anyone else?
I need you for a long time, but not just one day.
You’re still wandering around, leaving me here all by myself. I will remember these days of desolation and give them back to you when I leave.
I think you’re more cognizant of the necessity.
I’ve been here over two weeks, just waiting for you to come to visit me a couple of times.
It’s not fair when you continue to accuse me. The entire afternoon I fell into an abyss and got drunk when I came home. Now I am meandering around the streets.
Do you believe it all comes to me?
(Perhaps I will leave on September 15 and see you even more)
Dear Ánh,
Why should you write those words? Why are you so doubtful? I never thought about turning love into such a bizarre game. You cannot allow doubt to enter your soul. Stop hurting yourself anymore. Live as you’re supposed to and you’ll see that everything is in its place. Love is also a reality. Let us not spend a lot of time discussing this. What you need is loving-kindness.
Dear Ánh,
I greatly fear the debates on a beauty, a bud and that which has just been born with its purity. Try to stay out of it. Be natural and events have their own destiny and beauty.
In the morning I wake up to the sound of the song “Espoir perdu”. If you’re that sad, don’t get hurt by your empty thoughts. Last night, I went into Tuong’s place to drink and I was drowned in my sleep. I was sitting there burning those words on a white candle and I was upset that you thought that way. Chase away obsession and obscurity and wait for peace to return.
Regardless of what I think, I still want to have you as one day I still see young leaves and sunlight.
It comforts me when I cross the warm and cold regions far from this city.
Every time you’re sad, I worry. I’m afraid something bad will happen which will destroy the beauty.
Are you having second thoughts about me? Despair sitting still in a chair. Live truly and be of faith. If there’s misery for me, please hold your peace. I am no longer brave enough to accept this chastisement. Leave everything behind and the leaves are always green. I hope you will come here on Sunday afternoon prior to my departure.
Remember to bring the book Paroles so I can stick it back on.
I always miss you and I always do.
Dear Ánh of suspicion,
In the afternoon, it stopped raining. I also believe that the fox is not quite right in telling the little prince what a love relationship is.
I was going to stay home until your last afternoon, but I don’t think you could have forgotten me at a most unusual time. I am not sleeping these days and I remain awake for a good part of the night, so my eyes have deepened.Why do you come to visit me on Wednesdays, Saturdays or some days of the week, but not whenever we really miss each other?
That peculiarity is love. With love, people don’t put a snare out of it. As you suspected me, I often thought that you were mistaken for the illusion of loving me.
I’m also temporarily certain that you love me, but you don’t have to doubt me. Forget all our worries and I always volunteer to be the only one to make mistakes.
On the 15th of September, I will go to Saigon to perform the song you know. We’ll probably meet a couple of times. From that day until the day I leave, I need you with me every single day.
As early as this afternoon, I began to wait. If you have any spare time, come with me. I’m home by myself and I’m thinking of you.
I will embrace you with my love.
Hoang Lan Dang 