Thư tình gửi một người – The Love Letter (38)

Thư tình gửi một người (38)

21/2/1965.

Đêm hôm qua anh đọc nốt cuốn sách đến 1 giờ khuya thì xong.

Đọc xong thì buồn. Buồn theo từng nỗi tuyệt vọng của Juliette và Alissa. Tuyệt vọng của Alissa là một thứ tuyệt – vọng – đức – hạnh. Đức hạnh đó đưa về một hạnh – phúc – ảo – tưởng – trên – cao. Yêu rồi hủy diệt tình yêu đó, quay lưng trước tình yêu đó. Như thể đã rõ ràng có sự lựa chọn giữa Chúa và Jérôme. Hiện tượng xung đột trong tâm hồn Alissa là một xung đột ngụy trang, giả tạo. Anh không thể chấp nhận đức hạnh đó dù là thứ đức hạnh thần thánh, cao cả. Anh gọi hành động đó là một hành động phi – nhân – bản. Đó cũng có thể xem như là một chọn lựa ích kỷ thoát ra ngoài thân – phận – làm – người (condition humaine).

Riêng anh, anh cho nỗi tuyệt vọng của Juliette “người” hơn, đáng thương hơn. Một tuyệt vọng còn mãi bị hành hạ, khổ sở, bị giằng co không ngừng. Hai bàn chân còn dính liền với đất. Hai bàn tay cùng thân thể đó gắn liền với thân phận. Juliette chỉ chọn lựa có một lần và lần đó là mãi mãi cho đến gần hai mươi năm sau còn có những giọt nước mắt trên những – gì – đã – mất – đi. Ánh đọc lại những câu này ở đoạn cuối cùng (tr.177):
“Alors tu crois qu’on peut garder si long temps dans son coeur un amour sans espoir? …Et que la vie peut souffler dessus chaque jour sans l’éteindre”. [70]

Tất cả cuộc đời sau này của Juliette chỉ là một bằng lòng buông thả mà thôi. Tất cả nỗi tuyệt vọng của Juliette cũng ở trong câu nói cuối cùng: “Allons! Il faut se réveiller” [71]. Ánh có thấy được một cái gì gắng gượng nản lòng ở đó không. Một cái gì đã vùi tắt đời đời không còn trỗi dậy nổi. Câu chuyện thật nản lòng. Nỗi tuyệt vọng cuối cùng đó đã kéo anh đi xa vào giấc ngủ mỏi mê. Anh định trỗi dậy viết thư tiếp cho Ánh ngay lúc đó, bởi vì đã buồn hơn và sương cũng xuống nhiều hơn trắng mù bay như mưa nhỏ. Những ánh đèn néon chỉ còn là từng đốm sao nhỏ bất động. Nhưng rồi anh đã ngủ quên đi trong chuyện buồn đó và nến trắng cũng mòn từ bao giờ. Buổi sáng chủ nhật sương cũng giăng mù trên thành phố. Anh dậy thay áo ấm ra tiệm ngồi ăn mua bao thuốc và cũng vừa trở về để viết và nghĩ đến Ánh.

Buổi sáng trời âm u, có nắng rất mỏng, anh thì quanh quẩn trong căn phòng này. Cũng như bao giờ, anh ngồi đối diện với sự vắng lặng quanh anh. Hơn bao giờ hết, anh bỗng thấy rằng mỗi người phải có lòng tin lẫn nhau mới có thể kéo dài cuộc sống này được.

Ánh ơi Ánh ơi,

Chiều anh sẽ trở dậy với vẻ buồn bã của những chiều chủ nhật hoang vu. Anh sẽ viết tiếp.

---

Anh vừa dậy. 3 giờ. Ngồi đọc lại đoạn cuối thì thấy Alissa cũng đáng thương. Nỗi tuyệt vọng nào cũng mang vẻ tráng lệ như nhau. Dù sao thì cách cư xử của những người trong truyện cũng đẹp. Những lúc này đọc truyện thấy buồn hơn mà thôi. Điều anh chợt nghĩ đến trước tiên khi vừa mở mắt dậy là thành phố có những hàng lá muối Ánh đi qua thật là xa vời với đồi cao này. Nỗi bàng hoàng như mọc nấm trên cơ thể.

Những điều để nhớ lại là những điều đã mất đi hay ít nhất cũng thuộc về quá khứ. Mỗi ngày mình bước tới là mỗi lần mình bỏ lại một quá khứ nho nhỏ sau lưng. Anh chỉ mong sao có thật ít quá khứ. Người có nhiều quá khứ thường phải buồn nhiều hơn. Anh thấy mình nhớ Ánh nhiều hơn lần trước. Có lẽ vì lần trở về này – dù có nhiều chuyện phiền lòng nho nhỏ.

Buổi chiều im nắng. Phía đồi trước nhà anh ở trọ đã mọc thêm hai căn nhà mới. Gió đã lao xao ngoài kia. Anh ngồi chờ ở đây và biết rằng sẽ không ai đến cả.

Anh vẫn ngồi thắp thuốc một mình và nỗi sống rời rã hẳn đi.
Chiều nay không ai đến thăm. Chiều nay không còn năm ngón tay nồng nàn giá buốt. Làm sao yên tâm.

(English Version)

The Love Letter (38)

Author: Trịnh Công Sơn
Translation: Đặng Hoàng Lan

21/2/1965

Last night, I read the book till one o’clock.

I felt sad about Juliette and Alissa’s desperation after reading it. Alissa’s anguish was a virtue of despair. This morality has caused the delusion of bliss above. People fall head over heels at first, then they turn their backs and ruin their love. It seemed that there was an intelligible choice between God and Jerome.The phenomenon of conflict in Alissa’s heart was a figment of the imagination. I could not accept it even if it was a heavenly and great virtue. I have called that behavior non-human action. It might also be regarded as an egocentric choice freed from the human condition.

I contemplate Juliet’s despair at being more “human” and more merciful. The hopelessness that was forever tortured and painful, continually brawled. The feet were always on the ground. Both hands with one body were bound to fate.Juliette made but one choice and this time was eternal. Until nearly two decades later, only tears prevail over what has been lost. Please read again these sentences in the last paragraph,

“Do you believe that one can maintain irremediable love in one’s heart… And life can blow a wind every day, not extinguish it.”

Juliet’s entire subsequent life was merely a will to let go.

All of Juliette’s despair is reflected in her final sentence: “Come on! Wake up.“. Can you see something exasperating and discouraging? One that was for all time buried and never restored. The story is squeezing. That final despair pulled me into a profound rest. I was prepared to wake up to write to you right at that point since I was sadder and exterior the mist was thick like a light sprinkle. Neon lights were fairly modest and still stars.

But at that point, I fell snoozing once more in that pitiful story and the white candles worn out ever since. On Sunday mornings, the city was overwhelmed with mist. I got up, got dressed, and went to the restaurant for breakfast, and bought a pack of cigarettes. Then I came back to compose and thought about you.

It was cloudy within the morning and the sun was exceptionally lean. I strolled around in this room. As continuously, I sat confronting the quiet that encompassed me. More than ever, it happened to me that everybody had to believe each other to prolong this life.

Dear Ánh,

Within the afternoon I will be back with the sadness of desolate. Sunday afternoons, I will continue composing for you.

---

I woke up at 3:00 am. I read the final passage once more and found that Alissa was miserable. All despair looked similarly amazing. Besides, the manners of the individuals within the story were moreover excellent, but perusing the story at this minute I only felt sad. The primary thing I thought of when I opened my eyes was the city with lines of salted leaves. You’ve got gone exceptionally distant from this high slope. There was a daze growing on me.

Things to recall are lost or at the slightest the past. Each day I step forward, I take off my small past behind. I wish there was a little past. People with numerous pasts are often sadder. I found myself lost to you more than the last time. Likely since of this return, I had a part of minor annoyances.

The afternoon was calm. There were two new houses on the hill in front of my house. Outside the wind was blowing. I held up here indeed in spite of the fact that I knew no one would come. I still sat alone lighting a cigarette and felt exhausted.

No one came to visit this afternoon. There were no more five cold fingers this afternoon. How can I rest assured!